Hout is een zeer traditioneel materiaal dat al eeuwenlang wordt gebruikt voor de vervaardiging van binnen- en buitenmeubilair. Bij de aanschaf van een tuintafel is hout dan ook een van de materialen die je dient te overwegen.
Hout past als natuurlijk materiaal in de beleving van veel mensen toch het beste bij de planten en bomen in hun tuin. In hout als materiaal is de tijd zichtbaar, in sommig houten tuinmeubilair door de nerven, noesten of zelfs jaarringen. Het is een degelijk en zeer robuust materiaal dat erg duurzaam is. Er zijn vele soorten hout in gebruik voor de productie van houten tuinsets. Hout blijft wel een natuurproduct dat kan gaan ‘werken’, en vereist het nodige onderhoud, afhankelijk van het soort hout waarvoor je kiest voor jouw houten tuintafel.
Als je al hebt besloten een houten tuintafel te willen aanschaffen, dan heb je in principe de keuze tussen diverse houtsoorten, die zijn onder te verdelen in hardhout en zachthout. Een tuintafel acaciahout is gemaakt van een hardhoutsoort. Maar wat is nu eigenlijk het verschil tussen hard- en zachthout?
Hardhout
In de eerste plaats denk je bij hardhout aan houtsoorten die veel harder en sterker zijn. Deels klopt dit wel, aangezien de meeste hardhoutsoorten harder zijn dan de meeste zachthoutsoorten. Er zijn echter uitzonderingen op deze regel. Sommige zachthoutsoorten zijn harder in structuur dan bepaalde hardhoutsoorten. Omdat het echter voor de meerderheid van de hardhoutsoorten wel het geval is, wordt het op deze manier aangeduid. Over het algemeen zijn hardhoutsoorten afkomstig van loofbomen en is zachthout afkomstig van naaldbomen. Hardhout wordt al decennialang veelvuldig gebruikt bij het produceren van houten meubilair, inclusief tuinmeubels. Het grootste gedeelte van de bossen wereldwijd bestaat uit hardhoutsoorten. Bepaalde soorten doen er decennia’s over om opnieuw te groeien. Zo kan een teak(boom) er wel 70 tot 90 jaar over doen voordat deze de gewenste hoogte heeft bereikt om te worden gekapt voor de houtwinning. Daarmee is teak dan ook een kostbare hardhoutsoort. Acaciahout wordt steeds vaker als een van de vervangers ervan gebruikt.
Zachthout
Zachthout wordt in de praktijk meer toegepast, aangezien naaldbomen sneller groeien, waardoor het hout ervan in vergelijking tot hardhout veelal goedkoper is. Het verschil tussen hardhout en zachthout heeft dus niet zozeer te maken met de structuur of hardheid van het hout. Zoals gezegd zijn de meeste hardhoutsoorten weliswaar harder dan de meeste zachthoutsoorten, maar er zijn een aantal uitzonderingen. De term heeft te maken met de manier waarop de bomen zich voortplanten via de zaden.
Twee veel voorkomende soorten zachthout zijn grenen en vuren. Grenen is afkomstig van de denneboom. Grenen verkleurd na verloop van tijd en heeft grotere noesten vergeleken met vuren. Vuren is ook een naaldhoutsoort en is afkomstig van de spar. Vuren verkleurt meer gelijkmatig dan grenen. Zachthout is over het algemeen goedkoper dan hardhout, aangezien naaldbomen doorgaans sneller groeien dan loofbomen.
Acacia
Vaak denken mensen bij hardhout aan de tropen als de plaats van herkomst. Bepaalde soorten zoals teak zijn inderdaad afkomstig uit de tropische regenwouden. Er zijn echter ook hardhoutsoorten binnen Europa te vinden, zoals eiken, beuken, en kersen. De hardste soort is de Robinia, die met zijn hardheid het tropisch hardhout benaderd en daarmee vrijwel net zo duurzaam is. De Robinia wordt ook wel pseudo-acacia genoemd, alhoewel het eigenlijk geen echte acacia is. Het hout van de Robinia is harder dan sommige tropische hardhoutsoorten en hoeft dus niet helemaal vanuit de tropische delen van de wereld te worden gehaald, waarmee het een stuk duurzamer is. Daarmee is een tuintafel acaciahout een goed alternatief voor een tuintafel van tropisch hardhout.
De ‘echte’ acaciaboom is een zeer grillige boom, waardoor planken of palen ervan vaak geen rechte vorm hebben. Acacia’s kennen vele soorten, waarvan de meeste in Australië groeien. Acaciahout wordt vanwege de grilligheid van de boom doorgaans in planken van maximaal 1 meter gezaagd, die door middel van een zogenaamde vingerlasverbinding (verlijming van vingervormige uiteinden) tot grotere panelen kunnen worden gecombineerd.
FSC-keurmerk
Het is bij de aanschaf van hardhouten tuinmeubilair belangrijk op de duurzaamheid van het gebruikte hout te letten. Aangezien een deel ervan afkomstig is uit de tropische regenwouden in Azië en Zuid-Amerika is het van belang dat gekapte bomen daar ook weer worden teruggeplant, zodat het regenwoud zoveel mogelijk wordt behouden. Veelgebruikte hardhoutsoorten zijn teak, eiken, beuken en acacia. Om te herkennen of het hout duurzaam is geproduceerd dient het FSC-keurmerk er op aanwezig te zijn. Dit keurmerk garandeert de duurzaamheid van het gewonnen hout. Er bestaan drie verschillende varianten van dit keurmerk op producten, maar alle drie geven ze aan dat (een deel van) het hout waaruit het meubilair is vervaardigd afkomstig is uit FSC-gecertificeerde bossen. Met FSC-gecertificeerde bossen worden bossen aangeduid die duurzaam beheerd worden door het terugplanten van gekapte bomen.
Eigenschappen van acaciahout
De botanische naam voor de boom is de Robinia en deze groeit in Noord-Amerika, Azië, Afrika en dus in Europa. Het meeste acaciahout wat wij in Nederland gebruiken is afkomstig uit Hongarije. Robinia is de hardste houtsoort die in Europa groeit (harder dan eiken en beuken) en is eigenlijk geen echte acaciaboom, maar wordt ook wel pseudo-acacia genoemd. Zoals aangegeven zijn de bomen erg grillig en kunnen er geen hele lange rechte planken uit worden gezaagd. Vaak zie je tuintafels met een blad van acaciahout dan ook bestaan uit meerdere planken, die op een speciale manier aan elkaar verlijmd zijn, waardoor een groter blad kan worden gevormd.
Acaciahout bevat net als sommige andere hardhoutsoorten, een hoog looigehalte, waardoor metalen in aanraking met acaciahout snel kunnen corroderen. Daarnaast neemt acaciahout vocht heel langzaam op, waardoor het goed bestand is tegen regen.
Het hout krijg onder invloed van zonlicht een goudbruine kleur.Het aanbod van acaciahout is echter wereldwijd beperkt, waardoor het niet op grote schaal kan worden toegepast. De acaciabomen in Noord-Amerika zijn vrijwel allemaal aangetast door de boorderkever, die het hout ervan onbruikbaar maakt.
Onderhoud van tuintafel acaciahout
Een tuintafel van acaciahout kan je in principe onderhouden door deze af en toe met een vochtige doek af te nemen en daarna na te drogen. Om het hout in goede staat te houden is het aan te raden dit tenminste eenmaal per half jaar te behandelen met een speciale meubelolie die geschikt is voor acaciahout. Hiermee zorg je ervoor dat jouw tuintafel acaciahout zijn mooie natuurlijke kleur behoudt en niet gaat verkleuren onder invloed van weersomstandigheden en slijtage.
Vermijd het plaatsen van hete plannen of potten op een acaciahouten tafelblad, aangezien dit het materiaal kan verkleuren en aantasten. Maak daarom altijd gebruik van onderzetters om je tuintafel acaciahout zo mooi mogelijk te houden.